YILLIK İZİN UYGULAMALARI

Yıllık izin; İşçilerin ücretli olarak  dinlenme süresidir.

İşçi sayısı yüzden fazla olan işyerlerinde işveren veya işveren vekilini temsilen bir, işçileri temsilen iki kişi olmak üzere toplam üç kişiden oluşan izin kurulu olması gerekir.

Yıllık izin süresini belirlerken deneme süresi de hesaba katılır. Öte yandan bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara iş kanununun ücretli izin hükümleri uygulanmaz. İşçi izin hakkından vazgeçemeyeceği gibi işverende  izin hakkını iptal edemez.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden,

Az olamaz.

18 yaşından  ve daha küçük yaştaki işçilerle 50  ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. İzin işçinin isteği ile 10 günden az olmamak üzere en çok 3’e bölünebilir. Zira kanun koyucu işçinin iznini tam olarak kullanarak dinlenmesini esas almıştır. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemeyeceği gibi, izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır.

İşveren, işyerinde çalışan işçilerin her türlü ücretli - ücretsiz izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmalıdır.İzin defterini doldurmalı ve diğer yazışmalarını izin talep dilekçesi v.s. işçinin dosyasında muhafaza etmelidir.

İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek durumundadır.

Uygulamada daha çok zaman esasına göre ücret ödenmektedir. Bunun yanında günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmayıp da akort, komisyon ücreti, kâra katılma ve yüzde usulü ücret gibi belirli olmayan süre ve tutar üzerinden ücret alan işçinin izin süresi için verilecek ücret, son bir yıllık süre içinde kazandığı ücretin fiili olarak çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama üzerinden hesaplanır.

Ancak, son bir yıl içinde işçi ücretine zam yapıldığı takdirde, izin ücreti işçinin izine çıktığı ayın başı ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır.

Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.

Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.

Dikkat edilmesi gereken bazı hususlar;

1- İzin sürelerinin iş günü olarak değerlendirilmesi,

2- İzin ücretinin (işten ayrılan personel hariç) parasal olarak ödenmesinin mümkün olmadığı,

3- İşten ayrılan personellin yıllık izninin olması durumunda normal yevmiye ücreti gibi parasının ödenmesi ayrıca o ücretten gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerinin yapılması gerekmektedir.

KAYNAKÇA 4857 SAYILI YASA