29 Mart 2024 Cuma
 
 
Site İçi Arama  
 
 Mail List  
Gelişme ve gücellemelerden haberdar olmak istiyorsanız Mail Listimize Katılın!..
Katıl Çıkart

5N 1K

Hüseyin BOZKURT
Bir haberi yazarken, bir işi planlarken ve bir olayı anlatırken bu altı sorunun cevabını içinde buluyorsanız ve doğru bir şekilde uyguluyorsanız, doğru yoldasınız demektir.

Hüseyin BOZKURT
Yeminli Mali Müşavir
huseyinbozkurt@firatymm.com

 

                                                         BEŞ “N” BİR “K”   

                      Hemen hatırladınız,  5N 1K ; 2000 yılından beri, Cüneyt ÖZDEMİR’in sunduğu ve önemli konuların sunulduğu bir programın adı. Beş N harfi ile bir K harfi; haber öğelerini oluşturan soruların baş harfleridir. Ne ? Ne zaman? Nerede ? Nasıl? Niçin? Ve Kim? sorularını sorarak haberin kaynağına inebilirsiniz.  İlginç bir harf benzerliği de bu soruların İngilizce karşılıklarında da görülmektedir. Bu sorular; ingilizce de What? When? Where? Why? How ? Who? Gibi benzer bir kelimelerle ifade edilir. 5W 1H gibi.
                    Amacım bu programı anlatmak, övmek, eleştirmek değil. Amacım, İletişim ve habercilikte bu soruların nasıl oluştuğu, nereden çıktığı, nasıl bulunduğudur. Bu soruların insan üzerindeki etkilerini ve bu soruları hayatımızda kullanıp kullanmadığımızı, bu soruların toplum üzerindeki etkilerinin neler olduğunu araştıracak ve okuyucularımıza da düşündüreceğiz.
                   İş yaparken bir planlama yöntemi olarak da kullanılır. Başarısızlıkların çoğunda da bu tür bir sorgulama, test ve plan yapılmadığı için meydana gelmektedir. En ufak bir olayda ve işe başlarken bile bu soruları kendi kendimize veya karşımızdaki kişiye sorarak o işi plana bağlar isek eksiksiz çözümleriz.

                  “ Ne” sorusu bize KONUYU,
                   “NİÇİN” “NEDEN” sorusu  bize AMACI,
                   “NASIL” sorusu bize YÖNTEMİ,
                    “Nerede” sorusu bize MEKANI,
                    “Ne zaman” sorusu SÜREYİ,
                    “KİM” sorusu işin SORUMLUSUNU bize anlatır.

                    Bir haberi yazarken, bir işi planlarken ve bir olayı anlatırken bu altı sorunun cevabını içinde buluyorsanız ve doğru bir şekilde uyguluyorsanız, doğru yoldasınız demektir. Bu soruların cevaplarından biri veya bir kaçı eksikse o işte bir yanlış vardır. 
                    Öte yandan her anne baba çok iyi bilirler ki; çocukları 3-4 yaşında iken, birçok sorular sorarlar. Bazen bu sorulara cevap vermekte zorlanırız. Belki de verecek cevabımız yoktur. Ya da korkarak cevap vermeyiz. Bazen soruları cevapladıkça peşinden yeni sorular da gelir. Çocuklar saf, sıfır bilgiye sahip olduklarından her şeyi öğrenmek ve o günkü mantıklarına göre bir yerlere oturtmaya çalışırlar. Bu sorularını genellikle: Nedir? Neden?  Nasıl? Niçin? Nerede? Kim? Gibi sorular şeklinde sorulduğunu biliyoruz.
                    3 Yaşındaki çocuk önce renkleri öğreniyor.  Bir gün size “anne gök neden mavi?”  “Kim maviye boyamış?” Diye sorduğunda siz dünyanın boşlukta olduğunu, ondan uzaklaştıkça mavi renkli gibi göründüğünü söylerseniz belki anlamaz. Belki de boşlukta NASIL duruyor? Kim tutuyor? Gibi soruları sormaya devam eder… Velhasıl çocuklar ilk yaşlarında duydukları her şeyi sorarlar. Hem de utanmadan, korkmadan, sıkılmadan, yorulmadan…. Onlara sabırla, anlayacakları dilden ve doğruları söyleyerek cevap vermek gerekir. Cevap veremediğimiz ve anlatamayacağımız konuları yanlış bilgi vermektense, sonra görüşelim diyerek, araştırıp cevaplayalım. Yanlış şeyler öğretmemeliyiz. Onlara, korkulara ve yanlış düşüncelere sevk edecek, soru sormaktan çekindirecek cevaplar, tepkiler vermemeliyiz.
                    Habercilik; doğru bilgileri, ayrıntılarıyla ve çıkar gözetmeksizin halka iletmektir. Bu doğru haberciliktir. Doğru haberin içinde bu altı sorunun cevapları net olarak yer alırsa haberde doğru aktarılmış olur. Saf, temiz, bilgisiz, tarafsız, korkusuz, çıkarsız düşünen insanoğlu üç yaşındaki çocuktur. Bu çocuk doğru ve ayrıntılı bilgiye ulaşmak için 6 adet soruyu soruyor. İnsanın doğasında bu mevcuttur.                         
                   Ama biz büyükler, nedense bu soruların tamamını sormaktan çekiniriz, korkarız, detayının bilinmesini önemsemeyiz. Bu durum toplum olarak olayların, işin, yaşamın, ilişkilerimizin doğruluğundan bizi uzaklaştırmaktadır. Kendi kendimize bu soruları sorsak ve samimice cevaplasak belki birçok yanlışı yapmayacağız, birçok yanlışı görüp karşı çıkacağız. Belki insanlar bizi istedikleri gibi kullanamayacaklar. Belki de biz kendimiz olacağız. Birilerinin söylediğine hemen inanmayacak ve doğruları, nedenleri, niçinleri, amaçları, neyi kime karşı yaptığımızı ve kime hizmet ettiğimizi öğreneceğiz.
                 Düşünün ki; 3 yaşında saf temiz çocuğu Allah yaratmış ve bu soruları sorma ve gerçeği öğrenme yetisi vermiştir. O halde çocuklar sorar sorgularken, biz büyükler neden her şeyi sorgulamıyoruz? Neden hep başkalarının dediğine inanarak, daha kolay görülen yaşam şeklini seçiyoruz.
                 Çünkü, küçük yaşta bizlere doğru cevaplar verilmemiş, öğretilmemiş, azarlanmışız, yalanla susturulmuşuz, korkutulmuşuz ve korkulara dayalı yanlış bilgilerle yetiştirilmişiz. Biraz büyüdükten sonra da bu korkuları içimizden atamıyoruz. 5N 1K bir yaşam felsefesidir. Hem de yaradılışta Allah’ın bize bahşettiği bir yetidir. Hayatımızın her alanında 5N 1K’yı kullanmalıyız.
                 Bu yüzden küçük çocuklarımıza lütfen doğruları söyleyelim, onları azarlamayalım, korkutmayalım, düşüncesini, soru sorma ve sorgulamanın ayıp olmadığını onlara gösterelim. Gösterelim ki; çocuğumuz büyüyünce soru soran, sorgulayan, onun bunun dediğine gitmeyen, kendi kararını kendi veren, kararlı bir genç olsun.
                Unutmayalım, kendi kararını verecek bilgi, güven ve kararlılığa sahip bireyler daha sağlıklı bir toplumu oluştururlar. Zira, başkalarının anlattıklarına inanarak hareket eden insanlar ; yaşamı boyunca farklı bir şey düşünemedikleri gibi farklı düşünmekten ve kıyas yapmaktan da korkarak, başkaları tarafından yönetilmeye devam ederler.                   
                Sağlıklı bireyi yetiştirmede en önemli unsur ise ANNE’lerdir.  Çocuklar küçük yaşta ( 3,4,5 yaşlarında) hep,  ANNE’nin kontrolündedirler. Diğer bir ifadeyle, çocukların mimarları ANNE’lerdir. O yüzden saygıdeğer ANNE’ler; çocuklarınıza 5N 1K yaşam felsefesini esirgemeyin, önce siz buna inanın ve öğrenin, sonrada, her şeyi doğrudan sizden öğrensinler. Yanlış ve eksik bilgi vermeyin, bilgisiz bırakmayın. Onlara biraz daha büyüdüklerinde düşünen, soru soran, sorgulayan bir birey olmaları için basit 5N 1K’yı öğretin.

Bu Haber 210720 Defa Okunmuştur...
Bu Yazı İçin Yapılan Yorumlar
Merhaba Hüseyin Bey; 5N1K bize tekrar sorgulamanın önemini hatırlattı.Çok güzel bir yazı olmuş.Bizden sonraki nesiller,çocuklarımız,toplumumuz için en temel unsurun bu olduğu düşüncesindeyim.Sorgulamayan bir insan kendini köreltir,gelişimini tamamlayamaz ve hatta olduğu yerden bir adım ileri gidemez.Teşekkür ederiz,tecrübelerinizi bizlerle paylaştığınız için.Sağlıcakla kalın.
Sevgili üstadım nice insanlar vardır dünyaya gelirler boş yaşamlarıyla faydalarından ziyade zararları ve rahatsızlıkları vardır. Ve nice güzel insanlar vardır ki;bilgisiyle etrafa saçtığı ışığıyla ve paylaşımlarıyla yol gösteren bir nefer gibidir. Sizde yazılarınızla ve kişiliğinizle 10 numara bir insansınız. Sizi Allah için seviyorum bu bana ve hepimize yeter. Esenkalın
TÜM YORUMLAR
Topam 2 Yorum Yapılmıştır...

 

 

BU YAZARA AİT DİĞER YAZILAR
Şirket yöneticilerine maaş
YENİ TTK'da CEZALAR
Poğaça, Kdv Oranları Ve Vergi Bilinci
DEĞER VERMEK
GÜLMEK
5N 1K
PERDE PİLAVI
ŞİRKETLERDE ARŞİV ve DOSYALAMA
''ÖZLEMEK''
Yönetimde muhasebenin önemi
Eğitim mi Asalet mi?
GİTMEK
KAPI
AFFETMEK
CARİ HESAP
TOPLARA DİKKAT !...
DOSTLUK
KEŞKE
Aile şirketlerinde sorunlara çözümler
NEDEN ANONİM ŞİRKET?
Tel : 0 342 220 49 00 ( 3 hat ) Fax : 0 342 220 50 71
Degirmiçem Mahallesi 14 Nolu Sokak No : 8 Kat : 4 / 12 27090 GAZIANTEP e-mail : info@firatymm.com
 
Bu Site Cemrenet İnternet Hizmetleri Tarafından Yapılmıştir.